Türkiye Araştırmaları Merkezi tarafından düzenlenen Tarih ve Görsellik Konuşmaları serisinin ilki “Görsellik ve Yakın Tarih Araştırmalarında Kullanımı” başlığı altında gerçekleştirildi. Doç. Dr. Mustafa Göleç’in takdimi ile başlayan konuşma Prof. Dr. Fatma Acun’nun konuşmalarıyla devam etti.
Görsellik ve Yakın Tarih Araştırmalarında Kullanımı
Prof. Dr. Fatma Acun, “Tarih görsel miydi?” diyerek 3 boyutlu ve 2 boyutlu görsellere, tarihi süreç içerisinde duvarlara çizilen resimlere, eşyalara ve filmlere dikkat çekerek, “Şu anda görsel verileri çalışmadan da tarih yapılabilir fakat 50 yıl sonra görsel verileri çalışmadan tarih araştırması yapılması mümkün olmayacak.” diyerek konunun önemine vurgu yaptı.
Fotoğraf makinasının öneminden söz ederek konuşmasına devam eden Acun, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemindeki fotoğraf çalışmalarından bahsetti. İstanbul’da fotoğrafhanelerin açılması ve buna sarayın gösterdiği ilgi önemlidir. Sultan Abdülhamid’in fotoğraf hakkında söylediği “Her resim bir fikirdir, 100 sayfalık bir yazıyla ifade olunmayacak siyasi, hissi manalar telkin eder. Onun için ben fahri münderacattan ziyade resimlerden istifade ederim.” sözünden yola çıkarak Osmanlı dönemindeki görsele ilgiyi örneklendirdi.
Konuşmacı sözlerine şöyle devam etti: “Okuma-yazma oranı düşük toplumlarda görsellerin önemlidir. Cumhuriyet döneminde yapılan inkılapların benimsetilmesinde fotoğrafların oldukça etkili olmuştur. Devlet himayesinde de bir basın oluşmuştur.”
Prof. Dr. Fatma Acun konuşmasını, ele alınan fotoğrafların kullanıldığı bağlamın göz ardı edilmemesine dikkat çekerek konuşmasını sonlandırdı.